Huurwaarde 1837

 

Origineel

Taxatie der Huurwaarde van Huizen en Erven te Paramaribo.

Het huurwaarderegister, gedateerd 5 oktober 1837, geeft een overzicht van de toen uitgegeven Nieuwe Wijknummers (NW) met de eigenaren, de huurwaarde en of die op basis van huurcontract of taxatierapport tot stand is gekomen. Tevens wordt onder aantekening vermeld waarom een erf vrijgesteld is van belasting: onbebouwd, nieuwbouw, ‘intaxabel’ of van het 'Gouvernement Generaal'. Een enkel gebouw was bij wet vrijgesteld omdat het geheel van steen was opgetrokken (A.43), alle andere gebouwen zijn dus nog van hout.

 

De straatnamen ontbreken in dit register, evenals de belastingaanslag.

Het register is op volgorde van huisnummer.

Het register blinkt niet uit in een correcte weergave van de namen van eigenaren, sommige zijn echt verhaspeld.

 

Commentaar Commissie 1837:

“De Commissie kan er niet van tusschen hare bevreemding meede te deelen, van bijzonder in wijk La. F en in de beide buitenwijken, zeer veel erven, hoewel dan ook onbebouwd, echters eigenaars hebbende, door heeren wijkmeesters dier wijken in hunne wijkboeken niet opgenomen gevonden te hebben, waardoor wanneer mettertijd die eigenaren dezelve erven somtijds weders in opbouw wilden brengen, moeilijkheden zullen geboren worden.”

 

Nationaal Archief, 1.05.08.01 Gouverneur-Generaal West-Indische Bezittingen, Suriname, inv.nr.622, Register van taxatie der huurwaarde van huizen en erven te Paramaribo, 1837. scans

 

Huisnummer

Nieuwe Wijk huisnummer. De wijken A, B, C, D, E, F, Eerste Buitenwijk of Combe en Tweede Buitenwijk of Gemeene Landsweg. 

In principe kregen de erven in 1837 een geheel nummer, toch komen er percelen voor met bis letters (a,b,c), die dan meestal toch dezelfde eigenaar hadden en dus voor een gezamenlijk bedrag werden aangeslagen.



Aanslag

De laagste getaxeerde huurwaarde was 10 gulden, de hoogste was 3.300 gulden. De commissie rekende in eenheden van een gulden, zodat alle waarden tussen 10 en 3300 tot de mogelijkheden behoorden. Uitgaande van een belastingpercentage van 4% betekende dat een aanslag vanaf 40 cent.



Bronteksten

Nationaal Archief, 1.05.11.02 Koloniale Raad Suriname, 1832-1862, inv.nr.1, notulen Koloniale Raad 1833-1835, dd 7 mei 1835 (scan 115-120):

Over een nieuwe wijkverdeling op voorstel van M.D. Teenstra, assistent van de Procureur-Generaal, met schetskaart van Paramaribo. De huidige wijkverdeling en nummering der erven is ondoelmatig en verwarrend. Resultaat is een opdracht aan 1e Luitenant-ingenieur A. Quisthoudt om tegen eind 1835 met een gedetailleerde plattegrond te komen.

 

Nationaal Archief, 1.05.11.02 Koloniale Raad Suriname, 1832-1862, inv.nr.1, notulen Koloniale Raad 1833-1835, dd 26 augustus 1835 (scan 310):

Ontvangen twee kaarten van Paramaribo gemaakt door Quisthoudt, een met letters en nummers der erven en een zonder. Een commissie moet nu Rapport maken over de nieuwe wijkverdeling.

 

Nationaal Archief, 1.05.11.02 Koloniale Raad Suriname, 1832-1862, inv.nr.2, notulen Koloniale Raad 1836-1838, dd 18 april 1837 (scan 140-141):

Op advies van de commissie wordt de nieuwe wijkverdeling een feit. Twee wetten aangenomen over huisnummers en taxatie huurwaarden.

 

Gouvernementsblad 1836 no.10, 13 mei 1836 interpretatie wet 27 september 1832.

De eigenaren van de op 3 en 4 september 1832 afgebrande huizen krijgen een vrijdom van belasting op huurwaarde voor zes jaren.

Daarnaast krijgt een ieder in Paramaribo die op zijn erf zowel de hoofdwoning als de pakhuizen en zijgebouwen in steen optrekt voor 25 jaar vrijdom van belasting op huurwaarde.

 

Wet van den 24sten april 1837, houdende voorbereidende bepalingen tot invoering eener nieuwe Wijkverdeeling voor de stad Paramaribo en haren omtrek, voor zoo verre die met de jaarlijksche opneming van den Staat der bevolking in verband behoort te worden gebragt.

Artikelen:

Art. 1 verdeling de stad zelve in zes Binnenwijken A,B,C,D,E,F en haren omtrek in twee Buitenwijken, Eerste en Tweede.

Art. 2 alle erven, bebouwd-onbebouwd, particulier-overheid, krijgen een doorlopend volgnommer.

Art. 3 beschrijving Binnenwijken.

Art. 4 beschrijving Buitenwijken.

Art.5 richtlijnen wijkmeesters. Uitreiken tabel met oude en nieuwe wijknummer aan hoofdbewoner.

Art.6 Eigenaar-bewoner moet voor 22 juni boven de hoofddeur het nieuwe nummer in grote cijfers met de letter der wijk zetten en in kleine cijfers het oude nummer. Bij een onbebouwd erf moet het op een paal staan.

Art.7 invulling tabel voor wijkregister door hoofdbewoner voor 22 juni.

Art.8-10 definitie hoofdbewoner, e.a. bepalingen.

Art.11 en 13 boetebepaling.

Art.12 huidige wijkmeesters zijn belast met de uitvoering van de nieuwe wijkverdeling.

Art.14 zodra nieuwe wijkverdeling een feit is, worden er nieuwe wijkmeesters benoemd.

Art.15 voortaan bij verlijden van een transport letter en nommer met bijvoeging tevoren bekend onder wijk La. en No.

Art.16 voortaan houden de erven bij splitsing hetzelfde nummer, de delen herkenbaar aan letters: no.1a en no.1b.

Surinaamsche Courant 30 april 1837

 

Wet van 24 april 1837, bepalende den termijn, waarop en binnen welken de algemeene Taxatie van de Huurwaarde der huizen en gebouwen, gelegen binnen Paramaribo en den omtrek der stad, als grondslag van belasting voor drie achtereenvolgende jaren zal geschieden.

Artikelen:

Art.1 Taxatie der huurwaarde in 1837 geldig t/m 1839 en volgens wet van 1829 uitgevoerd.

Art.2 Op nummer van de Nieuwe Wijk indeling ; met kolom Wijkno waaronder het vroeger bekend was. (niet zo in het bewaard gebleven huurwaarderegister, wel in de wijkregisters)

Art.3 ligt een maand ter visie voor reclames om vermindering aanslag.

Art.4 bepalingen van 1829 en 1832 blijven van kracht

Surinaamsche Courant 1 mei 1837

 

Nationaal Archief, 1.05.11.02 Koloniale Raad Suriname, 1832-1862, inv.nr.6, notulen Koloniale Raad 1859-1862, dd 28 december 1859 (scan 21-22).

In juli 1857 aan Hiemcke opgedragen een kadastrale kaart van Paramaribo te maken.

De Tweede Buitenwijk is sinds 1837 drastisch uitgebreid, waardoor een nieuwe wijkverdeling nodig is. Voorstel tot afscheiden van een deel van de Tweede Buitenwijk en toevoegen aan wijk F. Het betreft het gebied tussen Gemenelandsweg, Wanicastraat, Dominékreek en Surinamerivier.



Bronnen 1837

Nationaal Archief, 1.05.08.01 Gouverneur-Generaal West-Indische Bezittingen, Suriname, inv.nr.622, Register van taxatie der huurwaarde van huizen en erven te Paramaribo, 1837. scans

 

Nationaal Archief, 1.05.11.07 Controleur-Generaal Financien, Administratie van Financien (1833-1903)

Een kasboek, journaal of grootboek met betrekking tot huurwaarde is niet bewaard gebleven uit deze periode.

 

Nationaal Archief, 1.05.11.02 Koloniale Raad Suriname, 1832-1862, inv.nrs.1 t/m 6, notulen.