Erfpacht

 

Van enkele tientallen erven is bekend dat de eigenaar erfpacht verschuldigd was aan het Land. De gebouwen waren dan het eigendom van de particulier en het erf bleef het eigendom van het Land. De erfpachtcanon werd jaarlijks op een vaste vervaldag betaald aan het kantoor van de Modique Lasten. (Administratie van Financien, inv.nrs.225-235  kasboek Modique Lasten).

 

De bewuste erven waren voormalige particuliere erven die door het kantoor van de Modique Lasten namens het Land waren aangekocht, veelal wegens achterstallige betalingen van belastingen. Een keer in de zoveel tijd (bijvoorbeeld 4 december 1780 en 24 februari 1783) werden de opgekochte erven voor erfpacht aangeboden middels een veiling. Wie het hoogste pachtbedrag bood, werd de nieuwe gebruiker. Binnen drie betalingstermijnen verkreeg men vervolgens het eigendom over de opstallen.

 

De erfpachten werden op volgnummer opgetekend in het Boek van Erfpacht, dat echter niet bewaard is gebleven. Vermelding van een adres bleef daarbij achterwege.

Van de aangekochte en vererfpachtte erven werd een dossier aangelegd met daarin de koopakte en eventuele retroakten, alsmede erfpacht brief en de contracten van erfpacht overdracht tussen de opeenvolgende opstal eigenaren. Van de nos.19 t/m 39 is zo’n dossier bewaard gebleven. (Administratie van Financiën, inv.nr.270, uitgifte erfpacht 1780-1790).

 

Het erfpachtstelsel was geen doel op zich maar een middel om de financiële situatie van het Land tijdelijk te verbeteren. Zo werd op 30 mei 1783 vastgelegd wat de afkoopsom was voor de op dat moment bestaande 34 vererfpachtte erven. (Raad van Politie, inv.nr.987, scan 250, lijst van huizen met erfpacht). In 1821 werd bepaald dat vanwege de stadsbrand de erfpacht van verbrandde percelen kon worden afgekocht met een bedrag van 5 maal de canon. (Raad van Politie, inv.nr.987, scan 150-151, rekest M.A. Thurkow)


Omdat in de verkoop- en transport-advertenties in de Surinaamsche Courant vermeld werd of voor een perceel erfpacht betaald moest worden, kunnen we met behulp hiervan, en de huurwaarde registers, de adressen invullen. Al die informatie over de erfpacht percelen is in het bestand Erfpacht samengevat. De kolommen Wijk en Oude Wijk zijn door mij ingevuld op basis van de huurwaarde registers. De opeenvolgende eigenaren zijn op basis van de betalingen in het kasboek van de Modique Lasten genoteerd.